Ballıbabagiller familyasındandır. Diğer adları Hasalban, Kuşdili, Urum çiçeği. Beyaz püren ve Pürem (Adana). Fransa’daki adları da çok hoştur: Buhurdanlık, Lacivert gül. Taçlı çiçek.

Biberiye
(Rosntarinus officinalis)

(Rosmarinus “Meryem’in gülü” müdür, “Denizin gülü” mü, yoksa “Denizin çiyi” ya da “Deniz çığı” mı tartışmalı… Efsaneye göre Meryem Mısır’a doğru uçarken mavi giysisinden biberiyenin üzerine düşen parça, ya da pelerinin tamamı, önceden beyaz çiçekler açan bitkinin o dönemden sonra mavi çiçekler açmasına
yol açmış ve bu nedenle bitkiye “Meryem’in gülü” adı verilmiştir. Officinalis ise “tıbbi”, “eczacılıkta kullanılan” demektir.)
1 -2 m boylanabilen, kışın yapraklarını dökmeyen, çok yıllık, çalı görünümlü bir bitkidir. 2 cm uzunluğunda, iğne gibi ince uzun yapraklarının üst yüzü parlak koyu yeşil, alt yüzü gridir. Yaz boyunca mor ya da soluk mavi-eflatun çiçekler açar.

Tipik bir Akdeniz bitkisidir. Güneşi bol kıyılarda kendiliğinden yetişir. Kokulu yapraklarından dolayı bahçelerde kültürü yapılır. Çit bitkisi olarak da değerlendirilir.
Tarihin çok eski çağlarından bu yana bilinen ve kullanılan bir bitkidir. Mısır’daki firavun mezarlarından biberiye parçaları çıkmıştır. Eski Yunanlılarda ve Roma’da da bilinen ve değer verilen bir bitkidir. Aşk tanrıçası Afrodit’e adanmıştır. Daha sonraları Avrupa’da gelinlerin düğünlerinde taşıdıkları çiçek buketinin içinde bağlılık simgesi olarak yer almıştır.
Biberiyenin taze sürgünleri ve bunlardan kurutulanları, yıl boyunca mutfakta kullanılır. Sakızsı, hafif acılı, son derece güçlü, kâfuru ya da okaliptüsü çağrıştıran bir kokusu vardır.
Salatalara ve salçalara çeşni katar; et, tavuk, balık yemeklerinin ağır kokularını hafifletir, sindirimlerini kolaylaştırır. Sirkeyle karışımından hoş bir salata sosu yapılır.
Kuzu, koyun, dana etiyle çok iyi uyuşur, domates sosunun lezzetini artırır. Sarımsaklı, zeytin yağlı, kekikli Akdeniz yemeklerinin vazgeçilmez klasik otlarından biridir.
Vermutun yapımına girer.

Biberiyenin Faydaları

Biberiyede tanen, acı madde, yağ, reçineler, glikozitler ve organik asitler bulunur. Yağın içinde de cineol, comphen, borneol vb 200 dolayında madde vardır.
Çiçek ve yaprakları iştah açıcı, güçlendirici, hazmı kolaylaştırıcıdır. Bunun için taze sürgünler yaz boyunca toplanıp gölgelik, havadar bir yerde kurutulur. 1 litre (5 bardak) suda 5-10 gram kurutulmuş biberiye kaynatılıp günde üç kez içilirse kabızlık giderici, sindirim sistemini uyarıcı, safra artırıcı, idrar söktürücü etkiler ortaya çıkar.
Aynı su cerahatli yaralara, burkulma ve ezilmelere, romatizma ağrısı duyulan yerlere sürülürse iyileşme görülür. Kaynatmak yerine sıcak suyla demlenerek de aynı şey yapılabilir.
Biberiyeden yapılmış lapa ciltteki kırışıklıkları giderir.
Biberiyeyle demlenmiş su saçları güçlendirir, canlandırır. Bunun için musluğun altına biberiye demetleri asıp üzerine sıcak su akıtılır, bu yolla doldurulmuş küvette yıkanmak, ya da bu şekilde durulanmak cildi ve saçları canlandırır, parlatır. Aynı kür, romatizma ve gut hastalığına da iyi gelir.

Karaciğer, Sarılık, ve dalak rahatsızlıklarında suyu çıkartılır, 25 gr, alınıp serkencebin ile beraber içildiğinde buna benzer hastalıklara iyi gelir. Bbrek Kumlarını döker, idrar söktürücüdür, vücutta görülen şişkinlikleri giderir. Soğuktan oluşan göz ağrılarında yaprakları gözün üzerine konursa fayda verir.

Biberiye, kaynatılır çay gibi içilebilir şu hastalıklara karşı fayda eder.

Kalbe, ciğere, dimağa, mideye kuvvet verir. Kalbi ferahlandırır, İdrarı ve aybaşı kanamalarını söktürür, sanlığa da iyi gelir. Vücutta tıkanan damarları açmaya yardımcı olur, mide ve bağırsak gazlarını yok eder. Biberiye bal ile merhem şekline getirilerek yaralar üzerine sürüldüğünde çok fayda verir ve iltihapları tedavi eder. Kaynatılır elde edilen suyu, bala karıştırılır, iyileşmeyen yaralar pansuman yapılırsa iyileştirir. Biberiye suyu göze sürülürse görme kuvvetini çoğaltır. Kabus görenin başı altına konursa korkulu rüya görmekten emin olur. Ayrıca bu faydalı bitki mideye kuvvet verir vücuttaki, tıkanık damarları acar, nefes darlığına ve mideye de iyi gelir.