Bodur Mürver
(Sambucus e buluş)
Hanımeligiller familyasmdandır. Diğer adları Yer mürveri, Yabani mürver, Cüce mürver, Ayı otu, Azı otu, Sultan otu, Şahmelik otu, Hekim ana (inebolu), Kımçırık, Livor (Rize), Patpatik, Purtlak, Pellempüs (Dörtyol), Telli gelin (Gaziantep), Yivdim (Giresun).
60-200 cm boylarında, çok yıllık, otsu bir bitkidir.Gövdesi dik, yuvarlak ve boydan boya çizgilidir. 7-11 yaprakçıklı bileşik yaprakları karşılıklıdır. Yaz aylarında salkım biçimli beyaz çiçekler açar. Boyar madde olarak da kullanılan meyveleri yuvarlak ve parlak siyah renklidir.
Türkiye’de ve bütün ılıman ülke ormanlarında, tarla ve hendek kenarlarında yetişir.
Bileşiminde tanen, acı maddeler, uçucu yağ, boyar maddeler ve organik asitler bulunur.
Bodur mürverin çiçekleri öksürüğe, enfeksiyonlara ve bronşite; kurumuş goncalanyia köklerinin kabukları da kabızlığa, üreye, ödeme, nefrite, mesane iltihabına (sistit) iyi gelir.
Bunun için 1 litre (5 bardak) kaynamış suya 30-40 gram çiçek konur, 10 dakika sonra süzülür; bu çay günde üç kez birer bardak içilir.
Bitkinin kökleriyle goncalarıysa, kaynatılarak sabah ve gece yatarken birer bardak içilir.
Dikkat, doz aşımı, özellikle çocuklarda tehlikelidir!